BAYRAM ALİ KAVALCI [email protected]
TARİHTE 1950-1960 ADNAN MENDERES DÖNEMİ
1950-1960 seneleri arasındaki devre adını yazdıran Merhum Adnan Menderes, 17 Eylül 1961 de asılarak şehit edilmiştir. 17 Eylül 1990’da İstanbul, Topkapı’da yaptırılan Anıt Mezara nakledilmiş ve itibarı devletçe iade edilmiştir.
Devlet ülkenin her tarafına; yol, su, elektrik, okul olarak ve hizmet şeklinde vatandaşın ayağına kadar gitmiştir.
Türkiye ekonomik kalkınma dönemine girmiş, serbest piyasa ekonomisine geçiş başlatılmış, ziraatın makinalaşmasın, yol, baraj modern fabrikaların yapılmasına, büyük şehirlerin imar edilmesine çok önem verilmiştir.
Vakıfbank Adnan Menderesin özel talimatı ile 1954 senesinde kurulmuştur.
Sosyal alanda sigorta sistemi geliştirilmiş, büyük işçi hastaneleri yapılmış, hafta tatilinde çalışmalar ücretli olmuş, işçi sendikaları kurulmuştur.
Dış siyasette NATO’ya tam üye olunmuş (18 Ocak 1952), Balkan anlaşması (9 Ağustos 1954), Bağdat paktı (24 Şubat 1955), Kıbrıs konusunda Zürih anlaşmaları (11 Şubat 1959) yapılmıştır.
Siyasi alanda; Gizli oy-açık tasnif sistemine geçilmiştir.
Manevi manada milletin serbestleştirilmesi temin edilmiştir.
Türkçe okunan ezanın, Arapça okunması serbest bırakılmıştır.
Kur’an-ı kerim kursları ve İmam-hatip okullarının açılmasına hız verilmiştir.
Tarihî eser hüviyetinde, yıkılmaya terkedilmiş câmiler tamir edilmiş ve pek çok câmi yapılmıştır. Meselâ; İstanbul’da Eyüp Sultan Câmii, Nişancı Câmii tamir edilmiştir.
Köylüye gübre ve ilâç yardımı ilk defa yapılmıştır.
Türk halkı tarihte ilk defa aşağıdan yukarıya bir anlayışla yöneticilerini değiştirmiştir.
Türkiye o vakte kadar hiç görülmemiş bir hızla gelişmeye başlamıştır.
Şeker üretimi 4, çimento 4, traktör adedi 12, elektrik üretimi 3.5, demir üretimi 4.5… katına çıkarılmıştır.
Buğdayı dışardan alırken, dışarıya satışı başlamıştır.
Özellikle, yol ve fabrika yapımına önem verilmiştir.
İlkokul sayısı 1250 den 20 bine, 59 lise 120’ye çıkmıştır.
Sarıyer, Seyhan, Ayrancı, Kemer, Demirköprü, Samsa ve Hirfanlı Barajları yapılmıştır.
